(HPV) Human papilloma virus
HPV یک ویروس DNA دار دو رشته ای از خانواده پاپیلوماویروس می باشد. که فقط سلولهای پوست و مخاط را درگیر می کند. عفونت ناشی از HPV معمولاً بدون علامت بوده و سیستم ایمنی بدن آن را حداکثر طی 2 سال حذف می کند (Self limited). در مواردی عفونت HPV با دیگر عفونت های واژینال همراهی کرده باقی می ماند و سبب دیسپلازی و تغییرات سلولی می شود که با توجه به نوع آن و محلی که درگیر کرده متفاوت می باشد. HPV می تواند در صورت ضعف سیستم ایمنی بدن و پایداری عفونت به ضایعات پیش سرطانی و سرطانی تبدیل شود. به طور کلی بیش از 200 نوع از این ویروس شناخته شده است که 60 نوع آن باعث ایجاد زگیل های معمولی در نواحی مختلف بدن می شود.
HPV در دو نوع Low risk و High risk قرار می گیرد، هر فرد می تواند در طول زندگی خود به چند نوع آن مبتلا شود و آن را انتقال دهد.
از انواع کم خطر HPV که از طریق جنسی انتقال پیدا می کند می توان به تایپ 6 و 11 اشاره کرد.
انواع پر خطر (Oncogen) که در صورت عدم درمان می تواند به ضایعات پیش سرطانی تبدیل شود. به ترتیب اولویت ابتلا می توان به 16، 18، 31، 33، 35، 39، 45، 51، 52، 56، 58 و 59 اشاره کرد.
سن ابتلا به HPV
HPV در هر سنی (عبور نوزاد از کانال واژن در مادر مبتلا) قابل انتقال است، هر چه سن آغاز فعالیت جنسی کمتر باشد (در سنین قبل از 16 سال به دلیل عدم بلوغ ناحیه T.Z کانال سرویکس و آسیب پذیر بودن آن) ریسک ایجاد عفونت پایدار و تبدیل به ضایعات پیش سرطانی بیشتر است.
معمولاً فاصله ابتلا به ویروس HPV و ایجاد ضایعات سرطانی در طول چند دهه می باشد که می توان با توجه با این زمان (ابتلا و دیسپلازی) با شناسایی سریعتر ویروس اقدام به درمان و جلوگیری از عوارض آن کرد.
راه های انتقال HPV
- از طریق تماس مستقیم پوست با پوست و مخاط، طی آمیزش جنسی (دستگاه ژنیتال خارجی، واژینال، دهانی و مقعدی) ویروس HPV از فرد آلوده حتی اگر ضایعات قابل مشاهده نباشد قابل انتقال است. انتقال از طریق آب استخر، حوله، لباس و تماس مستقیم وسایل پزشکی که به ویروس آلوده باشد بسیار کم ولی به ندرت می تواند اتفاق بیافتد.
- از طریق مادر به نوزاد هنگام زایمان NVD و عبور از کانال واژن، معمولاً در مادران باردار آلوده به ویروس HPV (زگیل تناسلی) زایمان به صورت C/S انجام می گیرد.
(پاپیلوماتوز تنفسی در نوزادانی که از مادران مبتلا به HPV تناسلی به دنیا می آیند ندرتاً می تواند اتفاق می افتد)
راه شناسایی ویروس HPV
- مشاهدات بالینی و آزمایشات کولپوسکوپی و اسید استیک
- انجام پاپ اسمیر و نمونه گیری از دهانه رحم
- نمونه برداری از ضایعه
آزمایش DNA
تست P.S رایج ترین روش برای شناسایی سلولی و شناسایی HPV می باشد.در ایران توصیه به انجام P.S بعد از اولین نزدیکی می باشد.
شرایط انجام تست P.S
- حدود 48 ساعت قبل نزدیکی نداشته باشند
- 48 ساعت قبل از دوش واژینال استفاده نکرده باشند
- حدود یک هفته قبل از کرم های واژینال استفاده نکرده باشند
- در دوران پریود و زمانی که Spotting (لکه بینی) وجود دارد نمونه گیری انجام نشود
- قبل از نمونه گیری معاینه واژینال انجام نشده باشد
(بهترین زمان نمونه گیری جهت P.S روز 12 تا 18 سیکل قاعدگی یعنی حوالی تخمک گذاری روز 14 (فاز پرولیفتراتیو) می باشد).
راه درمان
بیشترین تیپ های HPV خود به خود و طی حداکثر 2 سال از بین می رود.هر چقدر سیستم ایمنی بدن قوی تر باشد زمان حذف HPV سریعتر است.
جهت پیشگیری از ابتلا به چند تیپ HPV تا کنون چند شرکت شروع به تولید واکسن نموده اند.
بیشتر بخوانید: عفونت واژن و آنچه باید درباره آن بدانید
گارداسیل (Gardasil) ساخت شرکت داروسازی آمریکایی Merck & co در دو نوع:
4 ظرفیتی که 2 تیپ پر خطر HPV 16 و 18 و کم خطر 6 و 11 را پوشش می دهد.
9 ظرفیتی که علاوه بر 4 تیپ 6، 11، 16، و 18 تیپ 31، 33، 45، 52، 58 را نیز پوشش می دهد.
سرواریکس (Cervarix) ساخت شرکت Glaxo Smith Kline که یک شرکت داروسازی چند ملیتی بریتانیایی است و HPV نوع 16 و 18 را پوشش می دهد.
ویروس HPV تیپ 16 و 18 مسئول 70% از موارد سرطان دهانه رحم هستند. تیپ 31، 33، 45، 52، و 58 با هم مسئول 15% از موارد سرطان دهانه رحم هستند و نوع 6 و 11 کم خطر بوده و سرطان زا نیستند و تنها موجب زگیل تناسلی می شوند.
عوارض HPV بر مادر باردار
در دوران بارداری با توجه به تغییرات هورمونی و کاهش سطح ایمنی بدن امکان افزایش تعداد و اندازه زگیل های تناسلی وجود دارد، تا حدی که تمام واژن و پرینه را در بر گرفته مانع از دیلاتاسیون و انجام اپی زیاتومی شود. در چنین مواقعی C/S انجام می شود. ضایعات HPV بعد از بارداری معمولاً از بین می رود و یا قابل کنترل می شود.
عوارض HPV در جنین
ابتلا به ویروس HPV در دوران بارداری تاثیر چندانی بر جنین نمی گذارد و احتمال انتقال این ویروس در بارداری و زایمان بسیار کم است در صورت انتقال HPV به نوزاد حین عبور از کانال واژن ندرتاً بر روی حنجره و تارهای صوتی تاثیر می گذارد. (پاپیلوماتوز تنفسی)
تاثیر HPV بر رابطه جنسی
ویروس HPV یکی از انواع STD می باشد که به محض انتقال وارد بافت نرم شده و بسته به تیپ آن باعث ایجاد اختلال در رشد سلولها می شود.
HPV از طریق تماس پوست با پوست و مخاط (رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی) انتقال پیدا می کند. اگر انتقال بین دو پارتنر (بدون شریک جنسی دیگر) اتفاق بیافتد ویروس به صورت Ping Pong از زن به مرد و بالعکس جابجا می شود. (این انتقال تنها مختص همان تایپ HPV می باشد) تا زمانی که به طور کامل از بین برود. در این بین درمان هر دو نفر به صورت همزمان و تقویت سیستم ایمنی به روند بهبودی کمک می کند.
واکسن HPV
واکسن های HPV سیستم ایمنی بدن را تحریک می کند تا آنتی بادی را تولید کند که در مواجهه بعدی با ویروس HPV به ویروس متصل شده و از آلوده کردن سلولهای دیگر جلوگیری کند.
واکسن HPV بر اساس ذرات ویروس مانند (VLPS) هستند که توسط اجزای سطح HPV تشکیل می شوند. (VLP) ها فاقد DNA بوده و عفونی نیستند، با این حال شباهت زیادی به ویروس طبیعی دارند و آنتی بادی های ضد VLP نیز در برابر ویروس طبیعی فعالیت دارند.
(طبق تحقیقات VLP ها به شدت ایمنی زا هستند و سطح بالایی از تولید آنتی بادی را توسط بدن القا می کنند).
انواع واکسن HPV
گارداسیل 4 ظرفیتی که چهار تایپ 6، 11، 16 و 18 HPV را پوشش می دهد.
گارداسیل 9 ظرفیتی که علاوه بر چهار تایپ 6، 11، 16 و 18 تایپ 31، 33، 45، 52 و 58 را نیز پوشش می دهد.
سرواریکس و پاپیلوگارد هر دو تنها 2 تایپ 16 و 18 را پوشش می دهند.
دوز واکسن
گارداسیل به حجم 5% میلی لیتر و بصورت IM (تزریق داخل عضله دلتوئید) بازو میباشد.
زمان تزریق بصورت 0-1 تا2 ماه و 6 ماه پس از اولین تزریق می باشد.
پاپیلوگارد نیز به صورت IM (تزریق داخل عضله دلتوئید) بازو می باشد.
زمان تزریق 0-1 تا 2 ماه و 6 ماه پس از تزریق اول می باشد.
بیشتر بخوانید: پاکسازی واژن از عفونت + علائم،علت و درمان
عوارض واکسن
التهاب و قرمزی، میالژی (درد عضله) که طی چند روز برطرف می شود.
سردرد که معمولاً مدت کوتاهی دارد
حالت تهوع، ایجاد حساسیت و خارش پوست، سرگیجه و ضعف، حداقل 15 دقیقه بعد از تزریق واکسن باید بصورت نشسته یا خوابیده در محل باقی ماند تا احتمال غش کردن را به حداقل رساند.
از علائم نادر نیز می توان به سرگیجه یا ضعف و بیحالی، تاکی پنه (تنفس سریع )، تاکیکاری (افزایش ضربان قلب) از دست دادن هوشیاری اشاره کرد.
(لاتکس موجود در سرنگ های واکسیناسیون ممکن است موجب واکنش های آلرژیک در افراد حساس به لاتکس شود).
بهترین زمان واکسیناسیون
واکسیناسیون در دختران بین 9 تا 15 سالگی و حداکثر تا 26 سالگی و در پسران 11 تا 12 سالگی و حداکثر 21 سالگی و قبل از انجام فعالیت جنسی انجام می شود. اگر واکسیناسیون در این سنین انجام نشود در خانمها تا 45 سالگی نیز قابل انجام است.
(کسانی که قبل از 15 سالگی دوز واکسن خود را شروع کرده اند تنها 2 دوز واکسن نیاز دارند)
با ما در تماس باشید:
