سوزاک از انواع STD (بیماریهای منتقله جنسی) می باشد. عامل آن دیپلوکوک هوازی گرم منفی (شبه دانه لوبیا) و غیر متحرک به نام نایسریا گنورآ می باشد. که در محیط های حاوی دی اکسید کربن بخوبی رشد می کند و نسبت به خشک شدن و درجه حرارت بالا و پایین حساسیت دارد و خارج از بدن نمی تواند به مدت طولانی زنده بماند. نایسریا در نواحی گرم و مرطوب بدن مانند مجرای ادرار، مقعد، واژن، گلو و چشم را آلوده می کند و انتقال آن از طریق مایع منی و ترشحات واژینال (ارتباط جنسی واژینال، مقعدی و دهانی) می باشد.
دوره کمون 3 تا 5 روز می باشد و بیشتر در افراد فعال جنسی بین 15 تا 24 سال اتفاق می افتد در زنان نایسریا عمدتاً در اندوسرویکس می باشد هرچند در پیشابراه، رکتوم و اوروفارنکس نیز دیده می شود.
سوزاک یک عفونت دستگاه تناسلی تحتانی و عفونت مهاجم دستگاه تناسلی فوقانی می باشد که در صورت انتشار تظاهرات سیستمیک با یا بدون علامت ایجاد می کند. در نایسریا ایمنی ایجاد نمی شود یعنی بعد از اتمام درمان اگر دوباره انتقال صورت بگیرد عفونت تکرار می شود.
تظاهرات سوزاک در زنان معمولاً مبهم است و با عفونت مثانه و واژن اشتباه گرفته می شود. سوزاک در اندوسرویکس با افزایش ترشحات چرکی بروز پیدا می کند.
خونریزی های نامنظم بین دو سیکل، درگیری غدد اسکن همراه با عفونت دستگاه ادراری تحتانی، دیزوری، فرکوئنسی، دردهای لگن ،PID، سالپنژیت و در صورت عدم درمان ناباروری از دیگر علائم است.
در برخی موارد سوزاک منجر به عفونت غدد بارتولن و تشکیل آبسه های بارتولن می شود که معمولاً یکطرفه و دردناک است معمولاً آبسه ها خود به خود تخلیه می شوند ولی در مواردی نیاز به انسزیون و درناژ می باشد.
در خانم های باردار اگر انتقال حین زایمان (عبور از کانال واژینال) صورت بگیرد باعث کونژکتیویت شده و در صورت عدم درمان ( نیترات نقره) خراش و سوراخ شدن قرنیه و در نهایت کوری اتفاق می افتد.
بیشتر بخوانید: گرانولوما اینگوینال ( Lymphogranuloma inguinale)
علائم در مردان به صورت دیزوری، ترشحات غلیظ زرد تا سبزرنگ از آلت تناسلی، التهاب پوست ختنه گاه (Balanoposthitis)، گاهی هماچوری (خون در ادرار) و در مواردی درد و تورم بیضه (Orchit) می باشد.
سوزاک در رکتوم باعث ترشحات چرکی، خونریزی، درد شکم، خارش و درد مقعد، تنسموس و یبوست می شود.
در اوروفارنکس باعث فارنژیت حاد (التهاب گلو) می شود.
سوزاک حلقی نسبت به رژیم های ضد میکروبی مقاونت شدیدی دارد.
عفونت منتشر سوزاکی (Disseminated gonococcal infection) (DGI) به صورت یک ناخوشی سیستمتیک با تب و لرز، ضعف، پلی آرترالژی (درد چند مفصل) غیر قرینه و ضایعات دردناک پوستی بروز می کند.
التهاب پوشش تاندون (Tenosynovitis) در انگشتان دست و پا، زانو، مچ پا و دست بروز می کند. آرتریت (التهاب مفصل) چرکی تک مفصلی و آب آوردن (Effusion) مفصل نیز از دیگر عوارض است.
در پوست به صورت ضایعاتی با قاعده اندک برآمده و مرکز نکروتیک می باشد. در مواقعی به صورت پتشی، پاپول، پوستول، ضایعات خونریزی دهنده و گاهی بولوس دیده می شود.
عفونت گنوکوکی می تواند منجر به مننژیت (التهاب لایه های مغز)، اندوکاردیت (التهاب لایه های قلب) و سندروم آرتریت درماتیت (التهاب مفاصل و پوست) شود.
راه های پیشگیری
- قطع رابطه جنسی با پارتنر مبتلا و درمان همزمان
- در صورت داشتن رابطه جنسی (دهانی، مقعدی و واژینال) استفاده از کاندوم
- قرار گرفتن در یک رابطه جنسی تک همسری
- سایر عفونت ها و STD ها را آزمایش داده درمان کنید (همزمان با پارتنر)
- تاز مانی که درمان کامل نشده از ارتباط جنسی بپرهیزید
- غربالگری منظم برای سایر بیماری های منتقله جنسی
تشخیص
- نمونه ها از ادرار، تست (NAAT) و در زنان s و گرفتن نمونه از واژن و سرویکس و نمونه سواپ از چشم، گلو، حلق و مثبت شدن پاتوژن
با ما در تماس باشید:
